بررسی تأثیر عصاره های ورمی کمپوست بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه گوجه فرنگی در شرایط کشت هیدروپونیک

استفاده از نهاده های زیستی و کاربرد مواد ارگانیگ برای بهبود کیفیت محصولات کشاورزی به همراه افزایش مقدار تولید بدون افزودن سطح زیر کشت از مسائل مهم در کشت هیدروپونیک (کشت بدون خاک) به شمار می رود. بدین منظور آزمایشی با هدف ارزیابی عصاره های ورمی کمپوست جهت جایگزینی این مواد با ترکیبات شیمیایی در کشت هیدروپونیک گوجه فرنگی در فیتوترون تجهیز شده در شروع آزمایش در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی در سال 92-1390 اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل و بر پایه قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در فیتوترون هیدروپونیک در بستر پرلیت و کوکوپیت به اجرا در آمد. فاکتور اول شامل دو رقم گوجه فرنگی (سیندا و نیوتن)و فاکتور دوم شامل چهار محلول غذایی (عصاره ورمی تی دام، عصاره ورمی تی مخلوط، عصاره ورمی واش دام و عصاره ورمی واش مخلوط)به همراه تیمار شاهد (کشت خاک) بود. بر اساس نتایج بدست آمده تأثیر رقم تنها بر صفات تعداد برگ، ارتفاع ساقه، وزن خشک برگ و وزن خشک کل معنی دار شد و تأثیر محلول های غذایی برای همه صفات بجز وزن خشک ریشه معنی دار گردید. اثر متقابل رقم و محلول برای همه صفات بجز وزن خشک ریشه بسیار معنی دار شد. نتایج حاصل از تجزیه صفات کیفی عصاره ها نشان داد که اثر تیمار محلول های غذایی برای عناصر فسفر و پتاسیم معنی دار نشد ولی برای سایر عناصر در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. عصاره ورمی تی مخلوط برای تمام صفات کیفی اندازه گیری شده دارای بیشترین مقدار بود. نتایج حاصل از اثر متقابل رقم در محلول های غذایی نیز برای صفات کیفی نشان داد که تیمار ورمی تی مخلوط و ورمی تی دام برای هر دو رقم سیندا و نیوتن بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. از طرفی تجزیه نتایج حاصل از صفات کیفی موجود در تیمار های آزمایشی نشان داد که عامل زمان برای اکثر صفات با اطمینان 99 درصد معنی دار شد. همچنین نتایج جذب عناصر غذایی طی مرحله رشد رویشی گوجه فرنگی نشان داد که روند جذب برای عناصر پتاسیم، فسفر، گوگرد، مس و آهن در اکثر تیمار ها به صورت افزایشی مشاهده شد اما برای عناصر روی و منگنز با گذر زمان این روند به صورت کاهشی بود.